Kemalpaşa; İzmir’in 29 km. doğusunda, İzmir-Ankara
Karayolunun 8 km. güneyinde yer almaktadır. Doğusunda Turgutlu, kuzeyinde
Manisa, batısında Bornova ve İzmir merkez, güneyinde Torbalı ve Bayındır
bulunmaktadır. Yüzölçümü 658 km2 olup,
rakımı 225 metredir. Kemalpaşa İlçesi güney batısındaki en yüksek noktası 1510
metre olan Nif Dağları ile kuzeyinde kuzeyindeki Manisa Dağları arasında yer
alan oldukça verimli ovada kuruludur. İlçenin en önemli akarsuyu Nif Çayıdır.
Bu çay ilçe sınırlarına Ulucak’ın batısından girer ve Kemalpaşa Ovasından
doğuya doğru akarak Manisa’da Gediz Irmağına dökülür.
Kemalpaşa ilçesinin tarihteki adı, “Nif” dir. İlçenin bu
adı almasında yaz kış yeşillikler içinde olması, özellikle bahar
aylarında kiraz ve meyve ağaçlarının çiçek açması ile bir
gelin görünümünü alması etkili olmuştur.
İlçe antik çağlarda birçok yerleşime sahne olmuş, özellikle Bizans ve Osmanlı
dönemlerinde dikkate değer boyutta iskan görmüştür. Kemalpaşa ve Çevresi,
Saruhan Baba Sultan Kutbeit zamanında, Hacı Emet Bey tarafından bizanstan fethedilerek
Saruhanlı Beyliğine katılmıştır. Daha sonra I. Murat zamanında Osmanlılar tarafından
fethedilmiştir.
Evliya Çelebi, Seyahatnamesinde İlçe hakkında şu bilgiye yer vermiştir. “Kalesi
yalçın bir kaya üzerinde, 5 köşeli, 2 kapılı, 200 adımlık içindeki ve altındaki
kubbelerden akan soğuk sular vardır. İçinden elini uzatıp bir iki tas su
çıkarmak mümkün değildir.”
Nif yerleşimi, Saruhanlı Sancağına bağlı bir bucak iken
1900 yılında İzmir İline bağlanmış, 1901 yılında kaza olmuştur. 16 Mayıs 1922
tarihinde Yunan işgaline uğrayan “Nif” daha sonra 8 Eylül 1922 sabahı Savandağ
Mevkiinde yapılan küçük bir çarpışmayı müteakip Türk askerleri tarafından saat
15:00’te kurtarılmış ve Hükümet Konağına Bayrağımız çekilmiştir. Büyük
kurtarıcımız Atatürk 8 Eylül 1922 günü İlçeye gelmiş ve o zaman düşman
karargahı olan ve halen Askerlik Şubesi olarak kullanılan binada geceyi
geçirmiştir. O güne kadar “Nif” olan ilçemizin adı, Ulu Önder Mustafa Kemal
ATATÜRK’ ün ilçede konaklaması nedeniyle Cumhuriyetin ilanından sonra
“Kemalpaşa” olarak değiştirilmiştir.
İlçe, Akdeniz ikliminin etkisinde yazlar sıcak ve kurak,
kışlar ılık ve yağışlıdır. İlçenin iklimi İzmir’e göre biraz serttir. Ortalama
yıllık toplam yağış miktarı 1050 mm dir, yüzölçümünün yaklaşık % 60’ı (33.611
ha) ormanlarla kaplıdır. Orman ağaçlarını meşe, kızılçam ve karaçam ağaçları
oluşturur. Ayrıca Akdeniz iklimi tipik bitki örtüsü olan makilik ve bozuk
baltalık alanlar vardır.