30 Ekim 1918’de imzalanan
Mondros Anlaşmasının 7.nci maddesi; İtilaf
Devletlerine, ufak bahanelerle ülkemizin her noktasını işgal
etme hakkı veriyordu. Anlaşma bütün detayları ile sarayın bilgisi dahilinde Bahriye Nazırı Rauf Bey tarafından imzalanmış
ve düşman çarpışarak geçemediği Çanakkale ve İstanbul Boğazlarından geçip başkent İstanbul’a dayanmıştı.
3 Kasım’da Musul, 6
Kasım’da Kerkük, 8 Kasım’da
da İskenderun, 28 Mart’ta Antalya ve 15 Mayıs
günü İzmir uyduruktan bahanelerle işgal edilmiş, İzmir’in nazlı bedeni Yunan
çizmesi altında kalmıştı.
15 Mayıs 1919 günü ağababalarının donanmasının koruması altında Yunan ordusu
İzmir’e asker çıkararak işgale başlamıştır. Yunanistan işgali haklı göstermek
güçlendirmek için önce bölgedeki Rumların Türklerden daha kalabalık olduğunu
iddia etmiş, fakat bu fikri çürütülünce bölgedeki Rumların Türkler tarafından
katledilmek üzere olduğunu söyleyerek Hıristiyan dünyasının da desteğini
sağlamaya çalışmış ve bunda bir süre için başarılı olmuştur. İzmir’in işgali
Yunanistan için büyük bir önem taşıyordu; Megola İdea yani büyük Yunanistan
ideali artık gerçekleşmekteydi. Batı Anadolu’yu kapsayan Bizans İmparatorluğu
yeniden kurulabilecekti. Bu nedenle Yunanlıların yaptıkları işgal hareketleri
bölgede düzeni sağlamak yerine Türk nüfusunu yok etmek için katliamlar
yapılması şeklinde gerçekleşmiştir. Bu durumu daha önceden tahmin eden Türk
Halkı bu nedenle İzmir’in işgaline diğer işgallerden daha fazla tepki
göstermiştir.
Daha İzmir’e çıktıkları ilk gün katliam yapmaya başlayan
Yunan ordusuna karşı ilk kurşun İzmir’de gazeteci hasan Tahsin tarafından
sıkılmıştır. Kısa bir süre içinde Yunan işgaline karşı silahlı direniş grupları
oluşmuştur. Fakat Yunan ordusu bu engellemeler rağmen işgallerine devam
etmiştir. İzmir’in işgali Ege Bölgesinde milis kuvvetler olan Kuva-yı
Milliye’nin kurulmasına neden olmuştur. Kuva-yı Milliye birlikler Yunan
Kuvvetlerinin ilerleyişini durduramamış fakat yavaşlatmıştır.
Yunan işgali itilaf devletleri’nin verdiği destek
sayesinde 1922 yılında Sakarya Irmağı’na kadar ulaşacaktır.
İşgal günü Yunan birlikleri şehirde zafer turu attılar.
Bu zafer turu sırasında Türk subayları sahil şeridine dizdiler. Bir Türk Subayı
“Yaşasın Venizelos" diye bağırmadığı için şehit edildi. Yunanlar ilk günde 400 kişiyi hunharca
öldürdü. İzmir'in işgali ile bir çok asker istifa ederek Milli Mücadele'ye
katıldı. Aynı zamanda İzmir'de kalan Türkler de işgalin getirdiği huzursuzluğa
dayanamadı ve Anadolu'ya göç etti. Kalmakta ısrar eden Türk ailelerse Yunan
askerinin tavırlarına ve yaptıkları eziyetlere daha fazla dayanamayıp
Anadolu'daki milli mücadeleye destek vermek amaçlı olarak göç ettiler.
